Im Februar 2007 wurde die HPV-Impfung in einem beispiellosen Hau-Ruck-Verfahren von der STIKO in den Kanon der öffentlich empfohlenen Impfungen aufgenommen - Auch in anderen Ländern wie den USA ist das procedere der Zulassung und Art und Umfang der Impfpromotion Gegenstand intensiver medizinethischer Untersuchungen - auch dies ein in der Impfgeschichte einmaliger Vorgang (Tomljenovic 2012).



1 - RR = 0,88;

damit beträgt das RR 0,12

RR = ARgeimpft/ARungeimpft

0,12 = ARgeimpft/0,00008

damit beträgt das ARgeimpft etwa 0,00001

und die Verringerung des absoluten Risikos zu erkranken (ARR) etwa 0,00007 oder 0,007%

NNV = 1/0,00007 ≈ 14.000

RR= ARgeimpft/0,0009 = 0,47

ARgeimpft = 0,0004

ARR = 0,0005 = 0,05%

und damit eine NNV von etwa 2100

Daten aus Deutschland







Ali H. 2013. BMJ 2013; 346 doi: https://doi.org/10.1136/bmj.f2032

Anaya JM. Clin Exp Rheumatol. 2015 Jul-Aug;33(4):545-8. (Abruf 31.03.2016)

arzneitelegramm 2011; Jg. 42: 95-96

Berenson AB. 2022. JAMA Oncol. 2022;8(4):639-641. doi:10.1001/jamaoncol.2021.7652

Blitshteyn S. Eur J Neurol. 2014;21(1):135-9. doi: 10.1111/ene.12272. Epub 2013 Sep 16.

Bollerup S. 2016. Sex Transm Dis. 2016 Apr;43(4):238-42. doi: 10.1097/OLQ.0000000000000418.

Brinth L. Dan Med J 2015;62(4):A5064. Abruf 01.07.2015

Brotherton, J.M.L. Lancet 2011;377:2085-92

Castellsagué, X. Br. J. Cancer 2011; 105: 28-37

CDC, Pressemitteilung vom 25.10.2011

Chang H. Clin Neurol Neurosurg. 2016 Mar 29;144:126-128. doi: 10.1016/j.clineuro.2016.03.023. (Abruf 07.04.2016)

Chustecka Z. 2015. Abruf 14.07.2015

Colafrancesco S. Am J Reprod Immunol. 2013 Oct;70(4):309-16. doi: 10.1111/aji.12151.

Dansingani KK. Ophthalmic Surg Lasers Imaging Retina. 2015 Oct;46(9):967-70. doi: 10.3928/23258160-20151008-11. Abruf 10.05.2016

Dt. Ärzteblatt. 09.11.2023. https://www.aerzteblatt.de/nachrichten/147204/HPV-Impfung-Erfolgreiche-Herdenimmunitaet-aber-Ausbreitung-anderer-Varianten

Falcaro M. 2021. Lancet. 2021 Dec 4;398(10316):2084-2092.

Garnett JP. J Clin Virol 2000, 19(1-2): 101–111

Gatto M. Clin Rheumatol. 2013 Sep;32(9):1301-7. doi: 10.1007/s10067-013-2266-7.

Geier DA. Clin Rheumatol. 2014; 34:2846. DOI: 10.1007/s10067-014-2846-1. Abruf 01.07.2015

Geier DA. Clin Rheumatol. 2015 Jul;34(7):1225-31. doi: 10.1007/s10067-014-2846-1. Abruf 25.04.2016

Geier DA. Immunol Res. 2016 Jul 13. DOI: 10.1007/s12026-016-8815-9. Abruf 15.07.2016

Gerhardus A. Dtsch Arztebl 2009; 106(8): A-330 / B-284 / C-276

Giuliano, A.R. N. Engl. J. Med. 2011;364:401-11

Gruber N. Curr Opin Obstet Gynecol. 2015 Aug;27(4):265-70. doi: 10.1097/GCO.0000000000000183. Abruf 03.06.2016

Herweijer E. 2018. Vaccine 2018;36:1917-1920.

Herrero R. 2013. PLoS One. 2013 Jul 17;8(7):e68329. doi: 10.1371/journal.pone.0068329.

Holt HD. Curr Drug Saf. 2014 Mar;9(1):65-8.

Ikeda S. Brain Nerve. 2015 Jul;67(7):835-43. doi: 10.11477/mf.1416200222. (Abruf 31.03.2016)

IQWiG. 2021. https://www.gesundheitsinformation.de/gebaermutterhalskrebs-frueherkennung-und-vorsorge.html. Abruf 25.03.2023

Jørgensen L. Syst Rev 9, 43 (2020). https://doi.org/10.1186/s13643-019-0983-y. Abruf 25.03.2023

Kanduc D. Intern J of Med and Med Sciences. Vol. 1(9) pp. 383-387, September, 2009

Kinoshita T. Intern Med 53: 2185-2200, 2014. Abruf 27.06.2015

Klein NP. Arch Pediatr Adolesc Med. 2012 Dec;166(12):1140-8. doi: 10.1001/archpediatrics.2012.1451.

Lei J. 2020. N Engl J Med 2020; 383:1340-1348. DOI: 10.1056/NEJMoa1917338

Little DT. BMJ Case Rep. 2012 Sep 30;2012. pii: bcr2012006879. doi: 10.1136/bcr-2012-006879.

Loenenbach A. 2023. https://doi.org/10.3389/fpubh.2023.1204101

Longueville C. Rev Med Interne. 2012 Mar;33(3):e17-8. Epub 2011 Mar 23.

Maldonado I. 2024. https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0264410X24002639

Martinez-Lavin M. J Clin Rheumat 2014 Oct; 20(7):392-93

Martinez-Lavin M. Clin Rheumat July 2015;34 (7):1165-69. Abruf 01.07.2015

Miltz A. PLoS One. 2014 Mar 3;9(3):e90348. doi: 10.1371

Mühlhauser I. 2018. https://www.ebm-netzwerk.de/de/medien/pdf/ebm-11_18_kvh-journal_cochrane.pdf. Abruf 25.03.2023

Naleway AL. J Womens Health (Larchmt). 2012 Apr;21(4):425-32. Epub 2012 Jan 9.

Paavonen, J. Lancet 2009; 374: 301-14

PEI. Bulletin zur Arzneimittelsicherheit 3/2013.

Pellegrino P. Autoimmun Rev. 2014 Jul;13(7):736-41. doi: 10.1016/j.autrev.2014.01.054. Epub 2014 Jan 24.

Petersen SB. 2021. BMJ Evid Based Med. 2021 Dec;26(6):285-289. doi: 10.1136/bmjebm-2020-111419.

Pimenoff VN. 2023. https://doi.org/10.1016/j.chom.2023.10.001

RKI FAQ 2022. https://www.rki.de/SharedDocs/FAQ/Impfen/HPV/FAQ-Liste_HPV_Impfen.html. Abruf 29.03.2023

Rosenblum HG. 2021.MMWR Morb Mortal Wkly Rep. 2021 Mar 26;70(12):415-420. doi: 10.15585/mmwr.mm7012a2.

Saraiya, M. Lancet 2011;377:2057-8

Sawaya, G. F. N Engl J Med 2007, 19: 1997-3

Shing JZ. 2022. https://doi.org/10.1016/S1470-2045(22)00291-1

Soldevilla HF. Lupus. 2012 Feb;21(2):158-61.

Sutton, I.  Mult Scler 2009, 15(1):116-9

Tabrizi SN. 2014. Lancet Infect Dis . 2014 Oct;14(10):958-66. doi: 10.1016/S1473-3099(14)70841-2

Tomljenovic L. J Law Med Ethics. 2012 Fall;40(3):673-81. doi: 10.1111/j.1748-720X.2012.00698.x.

Tomljenovic L. (2012b) Pharmaceut Reg Affairs 2012, S12:001.

Tomljenovic L. Curr Pharm Des. 2013;19(8):1466-87.

WHO. 2020. Spotlight on adolescent health and well-being. Findings from the 2017/2018 Health Behaviour in School-aged Children (‎HBSC)‎ survey in Europe and Canada. International report. Volume 2. Key data. Abruf 28.03.2023

WHO. 2022. WER No 50, 2022, 97, 645–672

WHO. o.J. Duration of protection conferred by HPV vaccination in immunocompetent females.

Yonee C. Neuropediatrics. 2013 Oct;44(5):265-7. doi: 10.1055/s-0033-1333873. Epub 2013 Feb 1.